Een vijl is een stuk handgereedschap om een oneffen oppervlak glad te maken of een andere vorm te geven. Dit gereedschap is voornamelijk in gebruik bij smeden, bankwerkers, andere metaalbewerkers, timmerlieden en meubelmakers. Een vijl bestaat uit een hardstalen blad, voorzien van groeven of kerven: de zogenaamde kap.
Afhankelijk van de grofheid van de kap spreekt men van:
zoetvijl, voorzien van een heel fijne kap
halfzoete vijl, voorzien van een middelmatige kap
basterdvijl, voorzien van een wat grovere kap
Als een vijl nog grover gekapt is, heet het een rasp en wordt deze niet voor metaal gebruikt.
De vijl kan voorzien zijn van een enkele (eenzijdige) of een dubbele (tweezijdige) kap.
De naam kap komt van de manier waarop de groeven in het blad gemaakt worden. In het nog niet geharde staal worden ze fabrieksmatig ingekapt. Daarna wordt de vijl in een hardingsoven gehard om de vijl sterk en slijtvast te maken.